Занги ота жоме масжиди
Расмлар fitrat.uz cайтидан олинди
Маълумот:
Вазирлар Маҳкамасининг 2013 йил 20 октябрдаги 322-сонли қарори асосида Тошкент вилоятидаги Зангиота мажмуаси ва унга туташ ҳудудларда кенг кўламли қурилиш ва ободонлаштириш ишлари олиб борилмоқда. Мажмуа ҳудудида 1000 ўринли янги масжид биноси, Ўзбекистон мусулмонлари идораси вилоят вакиллигининг биноси, 40 ўринли таҳоратхона, 2 та ҳожатхона, эски ҳовуз ўрнига 2 та фаввора, 2 та миллий услубда лойиҳалаштирилган шийпон, тегишли коммуникация тармоқлари (иссиқлик, ичимлик суви, оқава-чиқинди суви, электр, алоқа, ёритиш), ер ости ўтиш йўли, автотўхташ жойи, 50 ўринли 3 қаватли меҳмонхона, 70 ўринли чойхона, икки қаватли минимаркет ва бошқа ўндан ортиқ миллий ҳунармандчилик савдо дўконлари, новвойхона, замон талабига жавоб берадиган 50 ўринли деҳқон бозори, ошхона қуриб битказилмоқда. Ушбу катта миқёсда қурилиш ишлари олиб борилаётган ҳудуд 2,7 гектар ер майдонни ташкил қилади.
Янги лойиҳа талабига кўра мажмуага кириш дарвозаси қайта қурилди, чегара деворлари бошқатдан тикланди. Қадимги мадраса биноси тўла таъмирдан чиқарилди. Ҳовлидаги эски минора олиб ташланиб, янги масжид олдида янги, баландлиги 31 метр бўлган минорани қуриш ишлари олиб борилмоқда. Зангиота ва Анбарбиби мақбаралари ҳам буткул қайта таъмирланди. Мажмуадаги 5 та гумбаз қайта тикланди.
Зиёратгоҳ мажмуаси рўпарасида, шунингдек, бу ҳудудда ҳам ободонлаштириш, коммуникация тармоқларини қуриш ишлари жадал олиб бориляпти.
500 метр масофада 6 қаторли йўл қурилиш ишлари ва икки ҳудудни боғловчи ер ости ўтиш йўли қурилмоқда. Чунки бундай кенг кўламли ишлар амалга оширилаётганига сабаб зиёратчиларнинг аксарияти баъзан бир вақтнинг ўзида ташриф буюриб қолиши эҳтимоли кўп. Шу тариқа мажмуа ҳудуди кенгайтирилиб, кўкаламзорлаштириш ишлари олиб борилмоқда.
Тошкент вилоятидаги XV асрга оид меъморий ёдгорлик ҳисобланган Зангиота зиёратгоҳи нафақат республикамизда, балки Ўрта Осиё мамлакатлари халқлари орасида маълум ва машҳурдир. Мажмуанинг бундай номланиши Ойхўжа ибн Тошхўжа исмли шахс номи билан боғлиқ бўлиб, тўқ буғдойранг тусли киши бўлганлиги сабабли одамлар орасида “Занги ота” (яъни “қорачадан келган”) номи билан машҳур бўлган. Шайх Арслонбобнинг авлоди (эвараси) бўлган, ўз даврида яссавия тариқати пири муршиди даражасига кўтарилган бу зот Тошкент шаҳрининг Самарқанд дарвоза маҳалласида туғилиб ўсганлиги ҳақида тахминлар бор. Милодий 1258 йил, Тошкент яқинидаги ҳозирги Зангиота қишлоғида вафот этган. Зангиота ва унинг издошлари халқ орасида ватанпарварлик, меҳнатсеварлик, адлу инсоф, поклик, яхшилик, меҳр-шафқат, художўйлик каби умуминсоний ғояларни тарғиб қилган. Зангиотанинг мурид ва шогирдлари, хусусан, Ҳасан ота, Саййид ота, Садр ота ва Бадр ота Дашти Қипчоқ ўзбеклари, Волгабўйи ва Урал тоғи этакларидаги татар ва бошқирдлар орасида ислом динининг ёйилишига ҳисса қўшган. Зангиота чўпонлик қилиб, ҳалол ризқ топиб ҳаёт кечирган. Зангиотанинг каромат ва фазилатларини Хўжа Аҳрор, шоирлар Махтумқули, Камий Тошкандий ва бошқалар тилга олиб, шеър ва хотиралар ёзиб қолдирганлар, халқ орасида у киши ҳақида ривоятлар тўқилган.
Зангиота мақбарасини XIV асрнинг 80-йилларида Амир Темур қурдиргани ва XV асрнинг 20-йилларида Мирзо Улуғбек ҳомийлигида қўшимча қурилишлар ҳамда безак ишлари бажарилгани, мажмуа мустабид тузум даврида эса омборхона, кейинчалик музей вазифасини ўтаганлигини юртдошларимиз яхши билишади.
* * *
Vazirlar Mahkamasining 2013 yil 20 oktyabrdagi 322-sonli qarori asosida Toshkent viloyatidagi Zangiota majmuasi va unga tutash hududlarda keng ko‘lamli qurilish va obodonlashtirish ishlari olib borilmoqda. Majmua hududida 1000 o‘rinli yangi masjid binosi, O‘zbekiston musulmonlari idorasi viloyat vakilligining binosi, 40 o‘rinli tahoratxona, 2 ta hojatxona, eski hovuz o‘rniga 2 ta favvora, 2 ta milliy uslubda loyihalashtirilgan shiypon, tegishli kommunikatsiya tarmoqlari (issiqlik, ichimlik suvi, oqava-chiqindi suvi, elektr, aloqa, yoritish), yer osti o‘tish yo‘li, avtoto‘xtash joyi, 50 o‘rinli 3 qavatli mehmonxona, 70 o‘rinli choyxona, ikki qavatli minimarket va boshqa o‘ndan ortiq milliy hunarmandchilik savdo do‘konlari, novvoyxona, zamon talabiga javob beradigan 50 o‘rinli dehqon bozori, oshxona qurib bitkazilmoqda. Ushbu katta miqyosda qurilish ishlari olib borilayotgan hudud 2,7 gektar yer maydonni tashkil qiladi.
Yangi loyiha talabiga ko‘ra majmuaga kirish darvozasi qayta qurildi, chegara devorlari boshqatdan tiklandi. Qadimgi madrasa binosi to‘la ta’mirdan chiqarildi. Hovlidagi eski minora olib tashlanib, yangi masjid oldida yangi, balandligi 31 metr bo‘lgan minorani qurish ishlari olib borilmoqda. Zangiota va Anbarbibi maqbaralari ham butkul qayta ta’mirlandi. Majmuadagi 5 ta gumbaz qayta tiklandi.
Ziyoratgoh majmuasi ro‘parasida, shuningdek, bu hududda ham obodonlashtirish, kommunikatsiya tarmoqlarini qurish ishlari jadal olib borilyapti.
500 metr masofada 6 qatorli yo‘l qurilish ishlari va ikki hududni bog‘lovchi yer osti o‘tish yo‘li qurilmoqda. Chunki bunday keng ko‘lamli ishlar amalga oshirilayotganiga sabab ziyoratchilarning aksariyati ba’zan bir vaqtning o‘zida tashrif buyurib qolishi ehtimoli ko‘p. Shu tariqa majmua hududi kengaytirilib, ko‘kalamzorlashtirish ishlari olib borilmoqda.
Toshkent viloyatidagi XV asrga oid me’moriy yodgorlik hisoblangan Zangiota ziyoratgohi nafaqat respublikamizda, balki O‘rta Osiyo mamlakatlari xalqlari orasida ma’lum va mashhurdir. Majmuaning bunday nomlanishi Oyxo‘ja ibn Toshxo‘ja ismli shaxs nomi bilan bog‘liq bo‘lib, to‘q bug‘doyrang tusli kishi bo‘lganligi sababli odamlar orasida “Zangi ota” (ya’ni “qorachadan kelgan”) nomi bilan mashhur bo‘lgan. Shayx Arslonbobning avlodi (evarasi) bo‘lgan, o‘z davrida yassaviya tariqati piri murshidi darajasiga ko‘tarilgan bu zot Toshkent shahrining Samarqand darvoza mahallasida tug‘ilib o‘sganligi haqida taxminlar bor. Milodiy 1258 yil, Toshkent yaqinidagi hozirgi Zangiota qishlog‘ida vafot etgan. Zangiota va uning izdoshlari xalq orasida vatanparvarlik, mehnatsevarlik, adlu insof, poklik, yaxshilik, mehr-shafqat, xudojo‘ylik kabi umuminsoniy g‘oyalarni targ‘ib qilgan. Zangiotaning murid va shogirdlari, xususan, Hasan ota, Sayyid ota, Sadr ota va Badr ota Dashti Qipchoq o‘zbeklari, Volgabo‘yi va Ural tog‘i etaklaridagi tatar va boshqirdlar orasida islom dinining yoyilishiga hissa qo‘shgan. Zangiota cho‘ponlik qilib, halol rizq topib hayot kechirgan. Zangiotaning karomat va fazilatlarini Xo‘ja Ahror, shoirlar Maxtumquli, Kamiy Toshkandiy va boshqalar tilga olib, she’r va xotiralar yozib qoldirganlar, xalq orasida u kishi haqida rivoyatlar to‘qilgan.
Zangiota maqbarasini XIV asrning 80-yillarida Amir Temur qurdirgani va XV asrning 20-yillarida Mirzo Ulug‘bek homiyligida qo‘shimcha qurilishlar hamda bezak ishlari bajarilgani, majmua mustabid tuzum davrida esa omborxona, keyinchalik muzey vazifasini o‘taganligini yurtdoshlarimiz yaxshi bilishadi.
Ma'lumot manbasi: minor.uz
Масжид имом-хатиби:
Масжид манзили:
Масжидга олиб борадиган транспортлар:
Автобус:
Маршрут: